Beste knotter,

“Van hertogen, het Looveld en knotten op de grens…..”

“Welkom op een van de mooiste plekken in onze mooie Duiven; welkom in de weidsheid van het Looveld…..” zo begroetten we elkaar gisterochtend aan de rand van Duiven. Op historische grond naar later zal blijken.
Ook vanmorgen gaan we aan de slag met onze historische hobby: wilgenknotten en na een korte instructie met z’n allen aan het werk. Vierentwintig vrouw/man sterk. Mooi om te vertellen dat we vanmorgen drie MDT’ers in onze gelederen hebben. Maatschappelijke diensttijd als onderdeel van het lesprogramma van het VO t/m het HBO. En ook knotten past in dit curriculum.

In de druilerige ochtend en mistige omgeving is het eerste boompje binnen vijf minuten geknot en liggen de takken met de kont naar het fietspad. De andere bomen vragen meer vaardigheid en inspanning, maar ook hier doen de zaag en de zwaartekracht het werk. Takken vallen gestaag omlaag…..

In de pauze komt Joops vraag die tot de titel leidde: “Joop, hoe zit dat hier met dit water. We staan hier toch op een grens?”
Wim van Heugten*, regionaal historicus, heeft de herkomst van de naam de Liemers een aantal jaren geleden nagetrokken. En nee, dit komt niet van “De Limes”, hoewel Rome talloze sporen in de regio heeft achtergelaten.
De Lee, die in de Westervoortse en Duivense broeklanden zorgt voor afwatering van het mars (moeras) op de Rijn, is volgens Van Heugten de naamgever.
De Liemers is vanaf de veertiende eeuw regelmatig verpand tussen de hertogen van Gelre en die van Kleef (overigens waren zij aan elkaar verwant) en na de laatste keer is de Liemers niet teruggekocht door Gelre.
Na het Wener Congres van 1814-1815 stopte het Pruissische (=Kleefse) gezag en werd de Liemers onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden. Westervoort behoorde bij Gelre en Duiven, Groessen en Loo bij Kleef.
De sloot, de grens, waar wij werken stroomt van hier noordwaarts en mondt bij Giesbeek als de Wijde Wetering (denk afwatering) en Zwalm in de IJssel. Het fort Geldersoord is dan ook een grensbewaking, de dreiging verwachtte men vanuit het oosten…..

Interessant om te zien dat Google Maps het Looveld als Lee benoemt. In ditzelfde programma kun je de loop van de Lee volgen tot de IJssel.
Als extraatje vind je tot slot kaartjes uit de Bosatlas van de historie van Nederland**, waarin de duidelijk wordt hoe de grenzen van Kleef en Pruissen eeuwenlang het leven en bestaan van de mensen in het Liemerse land beïnvloed hebben.

Passanten in de vorm van hardlopers, wandelaars en fietsers bewonderen onze werkzaamheden. Buren zijn blij met het vernieuwde en weidse uitzicht op het Looveld; er wordt ons zelfs koffie aangeboden. Een warm gebaar in deze kille omstandigheden.

De ochtend loopt ten einde en de laatste takken vallen ruisend in het water of op de natte bodem. De stapels takhout groeien gestaag, net als het dikkere brandhout.
Henk en Cees verblijden ons met een heerlijke voedzame stoofpot voor aardappelen en groentes. Na een ochtendje buffelen smaakt dit uitermate heerlijk. Dank jullie wel.

Tot slot verdient Walter zeer zeker een compliment: van voor tot achter het hele fietspad glimmend geveegd achtergelaten. Het Looveld ligt er strak en glanzend bij. Het weekend kan opgeruimd beginnen!

_{* Wim van Heugten, Die Liemers, eine Marsch, die über die Lee entwässert. in: Heimatkalender für den Kreis Kleve; 2011}